Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
De berberis, ook wel zure doorn genoemd, is een van de meest populaire sierplanten in huistuinen en kan effectief worden gebruikt als haag. Door zijn talrijke doorns wordt hij vaak gebruikt als beschermende haag, omdat hij tegelijkertijd een dichte groei heeft die geen vreemden doorlaat. Een duidelijk zichtbare eigenschap van de berberis zijn de bessen, waardoor veel mensen zich afvragen of ze giftig zijn of niet.
Berberisfamilie: giftig of niet?
De berberis is geclassificeerd als: enigszins giftig, omdat het een aantal alkaloïden bevat die giftig zijn voor organismen. Deze komen in alle delen van de plant voor, behalve in de bessen:
- wortel
- Wortelbast
- Stam schors
- bladeren
- bloesems
De bessen van berberis kun je zonder nadelen verzamelen en eten, omdat ze geen giftige stoffen bevatten. Maar dat geldt alleen voor de vruchten van de gewone berberis (bot. Berberis vulgaris). Alle andere soorten van het geslacht bevatten de alkaloïden zelf in de vruchten, die giftig zijn en om deze reden niet mogen worden gegeten. Deze omvatten soorten zoals Juliane's berberis (bot. Berberis julianae) of Darwin's berberis (bot. Berberis darwinii). De vruchten van dergelijke soorten zijn even zeer giftig en hebben een toxisch gehalte vergelijkbaar met dat van de wortels, die samen met de schors het meest giftige deel van de plant vormen. De bladeren zijn in vergelijking niet zo giftig en daarom kunnen vrij grote hoeveelheden worden ingenomen voordat bedwelming optreedt. De volgende lijst geeft je een overzicht van de alkaloïden die in berberis zitten:
- berberine
- jatrorhizin
- handpalm
- isotetrandine
- columbamine
- berbamine
- magnoflorin
Berberine is het giftige bestanddeel dat het meest wordt aangetroffen in planten en speelt daarom de centrale rol bij vergiftiging door de plant.
tip: Mis het eten van Berberis vulgaris-bessen niet. Deze bevatten grote hoeveelheden vitamine C en kunnen ondanks hun zure aroma zonder aarzelen worden geconsumeerd.
effect op mensen
De alkaloïden in berberis, met name berberine, beïnvloeden het menselijk lichaam op verschillende manieren. De omvang van de impact is groot en omvat het volgende:
- antiseptisch
- hypotensief
- inotroop
- kalmerend middel
- remt de bloedstolling
- verlaagt de hartslag
- verlaagt LDL-niveaus
- ontstekingsremmend
Sommige van deze werkingsmechanismen helpen het lichaam, terwijl andere leiden tot bedwelming. Het wordt problematisch voor mensen van wie de lever en darmen niet goed werken, omdat de alkaloïden via hen worden uitgescheiden. Als deze slechts matig functioneren, kan de vergiftiging aanzienlijk ernstiger zijn. De algemene symptomen als volgt:
- misselijkheid
- Braaksel
- diarree
- slaperigheid
- neusbloedingen
- irritatie van de nieren
- kortademigheid
- krampen
Berberisfamilie wordt ook wel azijnbes genoemd
De plant vormt geen ernstige bedreiging en er zijn tot nu toe geen sterfgevallen in verband gebracht met de plant. Volwassen, gezonde mensen verdragen hoeveelheden tot 500 milligram en breken de meeste alkaloïden in korte tijd af via de stofwisseling. Kinderen vergiftigen zichzelf veel eerder, net als gevoelige of verzwakte mensen. Hierbij moet erop worden gelet dat er geen giftige delen van de plant worden geconsumeerd. Omdat kinderen zich gemakkelijk aan de plant kunnen prikken, blijven velen er vanaf.
Eerste hulp
Als vergiftiging wordt vermoed, moet u: blijf rustig en overweeg de volgende punten om u te helpen zich gepast te gedragen in de situatie:
- vloeistof toedienen
- water of thee
- raadpleeg een arts als u de schors of wortels eet
- Detox aanbevolen onder medisch toezicht
Berberis thunbergii 'Rose Glow'
Er zijn eigenlijk geen langetermijngevolgen met Berberis. In zeldzame gevallen kan langdurige consumptie van de giftige delen van de plant de nieren overbelasten met de alkaloïden, wat op zijn beurt kan leiden tot nierbeschadiging. Wees dus voorzichtig en eet de bessen alleen als je geen negatieve gevolgen wilt hebben. Dit is vooral belangrijk in verband met kinderen, waar zelfs kleine hoeveelheden op regelmatige basis nierbeschadiging kunnen veroorzaken.
effect op dieren
honden
Honden reageren net als mensen op berberis en moeten ze daarom niet eten zolang het niet de bessen zijn. De beste vrienden van de mens zijn over het algemeen geen fan van berberis, omdat de bessen zuur smaken en de scheuten en bladeren bezaaid zijn met doornen. Wanneer honden met de berberis spelen, wordt het meestal pijn als de doornen worden gebeten. Een uitzondering zijn doornloze scheuten, die vaak worden gebruikt om te spelen als de hond ze kan pakken. Vergiftiging leidt tot de volgende symptomen:
- Braaksel
- maagklachten
- diarree
- slaperigheid
- ontsteking van de nieren
Berberisfamilie met dicht blad
Vooral puppy's lopen gevaar. Door de natuurlijke nieuwsgierigheid worden de bladeren en scheuten met plezier gegeten. Oudere honden daarentegen hebben meer kans zichzelf te vergiftigen wanneer ze in de grond graven. Zoals hierboven vermeld, bevat de wortelschors de meeste gif.webpstoffen. Als een hond in de grond aan het graven is en de wortels van de berberis tegenkomt, zal hij ze waarschijnlijk kauwen of proberen op te graven. De gevaren zijn vrij groot als uw huisdier constant toegang heeft tot de planten. Zorg ervoor dat je trouwe viervoeter niet te intensief met de plant omgaat. Ga bij vergiftiging zo snel mogelijk naar het ziekenhuis dierenarts. Als uw hond gedurende lange tijd giftige delen van de berberisplant binnenkrijgt, kan dit schade aan de nieren tot gevolg hebben.
katten
Katten zijn beduidend vatbaarder voor berberisvergiftiging dan honden omdat ze hun omgeving op een heel andere manier verkennen. Berberisfamilies zijn ideale schuilplaatsen voor uw katten, vooral als ze zich niet verwonden aan de doornen, wat de fluwelen poten in de meeste gevallen kunnen dankzij hun behendigheid. Omdat hun reuk- en smaakzintuig echter veel zwakker is, kauwen de dieren vaak op de bladeren of schors. Dit is de enige manier voor katten om te onthouden of de plant veilig of gevaarlijk is. Dit is precies het moment waarop ze zichzelf vergiftigen. De volgende symptomen zijn typisch:
- wurgen
- Braaksel
- Gastro-intestinale klachten
- diarree
- slaperigheid
- nierontsteking
In zeldzame gevallen vindt vergiftiging plaats via de wortels, die het meest giftig zijn voor dieren. Omdat katten echter veel minder vaak graven dan honden, zijn het vooral de bladeren en schors die de dieren kunnen aantasten. Zodra een berberisvergiftiging wordt vermoed, dient u zo snel mogelijk contact op te nemen met een dierenarts. Een typisch teken van vergiftiging is de vacht van de kat. Vind je hierin doornen, dan is het dier bij de plant gebleven, wat typisch is voor hagen.
tip: Knaagdieren zoals hamsters of cavia's en lagomorfen reageren net zo intens op de giftige ingrediënten in berberis. De grootste gevaren zijn het knabbelen aan de bast en overmatige consumptie van de bladeren, die bijzonder zwaar zijn voor drachtige dieren.
vee
Omdat berberissen niet klein worden en gemakkelijk op veel locaties kunnen worden gevestigd, moet u voorzichtig zijn als u besluit de plant op een boerderij met vee te gebruiken. Hoewel berberis giftig is voor al het vee, lopen de volgende dieren een aanzienlijk groter risico:
- paarden
- schaap
- geiten
Vooral paarden zijn erg gevoelig voor de giftige ingrediënten van boterbloemen. Vanwege hun hoge lichaamsgewicht zijn ze echter bestand tegen grote hoeveelheden van de giftige componenten totdat vergiftiging optreedt. Vergiftiging treedt sneller op bij schapen en geiten, maar is niet zo ernstig. In de meeste gevallen zijn de dieren echter op geen enkele manier geïnteresseerd in de plant. Het zijn vooral de bladeren die bij paarden tot vergiftiging leiden. De reden zijn de bessen. Paarden proberen de bessen te eten en eindigen vaak met bladeren in hun mond. Symptomen van vergiftiging als volgt:
- diarree
- slaperigheid
- ontsteking van de nieren
Controleer bij plotselinge diarree of uw boerderijdieren hebben gegeten van nabijgelegen berberis. Als er grote hoeveelheden zijn geweest, moet u uw dieren nauwlettend in de gaten houden en contact opnemen met uw dierenarts als er tekenen zijn van aanhoudende symptomen.
merk op: Vergeet nooit een monster van de plant mee te nemen naar de dokter of dierenarts. Met behulp hiervan kunnen de specialisten herkennen wat er direct aan de hand is en welke maatregelen hier moeten worden genomen.
merk op: Houd er rekening mee dat dit artikel geenszins een vervanging is voor een doktersbezoek. Er is geen garantie voor de juistheid van medische verklaringen.
Gedetailleerde informatie over eerste hulp bij vergiftiging en belangrijke informatie over de antigif.webpcentra vindt u hier.