Boerenregels in mei dienen veel hobbytuinders als oriëntatie voor de tuin. Want de weerregels zijn gebaseerd op de ervaring van eeuwen. In mei markeren ze de overgang tussen lente en zomer.

In een notendop

  • Weerregels deels alleen regionaal van toepassing
  • soms met contrasterende inhoud
  • bekendste boerenheerschappij in mei voor de ijsheiligen

pion regels

Landbouwregels zijn vele eeuwen oud. Ze zijn gebaseerd op observatie van het weer. Ze hebben een bepaalde algemeenheid. Omdat ze echter regionaal zijn ontstaan, verwijzen ze vaak naar een specifieke plaats en de klimatologische omstandigheden die daar heersen. Dit leidt ertoe dat er ook tegengestelde weerregels zijn. Of de regels vandaag nog steeds gelden, is controversieel. Toch gebruiken veel hobbytuinders het als richtlijn. Want de vrolijke maand gaat ook over het beschermen van koudegevoelige planten.

Landbouw- en weersregels

De meest bekende weerregel is die van de ijsheiligen. Maar ze is lang niet de enige. Want in de vrolijke maand is er voor bijna elke dag een boerenregel. Er zijn ook loterijdagen en weerregels die de hele maand gelden. Inhoudelijk geven de regels:

  • “Tips” over planttijd
  • "Voorspellingen" voor de komende zomer, weer en oogst en

beschrijf de overgang naar de zomer. Ze waarschuwen ook voor koude snaps.

Boerenregels voor mei

Regen en koud weer

Achter deze boerenregels in mei staat,

  • de hoop op regen en
  • "fris weer.

Want in de vrolijke maand is dit nodig zodat de oogst in de zomer overvloedig is. "Regen" betekent niet korte buien, maar eerder een typische stortbui die enkele uren aanhoudt. Het moet dagenlang herhaaldelijk regenen zodat de planten zich goed kunnen ontwikkelen. De term "cool" is gericht tegen (hoge) hitte die zaden en planten beschadigt. Daarom kan "koud" worden vertaald als mild weer.

Voorbeelden zijn:

  • "Als May koel en nat is, vult het de schuur en het vat van de boer."
  • "Moge het regenen op de zaden, dan regent het dukaten."
  • "Een koele mei wordt gewaardeerd, heeft altijd een goed jaar gebracht."
  • "Natte mei brengt een vruchtbaar jaar, droger maakt het inderdaad dor."
  • "Als mei echt heet en droog is, krijgt de boer kleine stukjes, maar als het vochtig en koel is, dan is er veel fruit en voer."
  • "Moge regen het hele jaar door brood en hooi brengen."
  • "De droge en warme meimaand maakt de boer arm."
  • "Moge regen, mild en warm, schaadt de vrucht niet."

noordenwinden

  • "Noordenwind in mei brengt droogte met zich mee."

Deze weerregel heeft betrekking op de luchtstroom. Als het uit het noorden komt, brengt het meestal droge luchtmassa's. Omdat de eerste hogedrukgebieden in de vrolijke maand meerdere dagen kunnen duren, bepalen ze ook de windrichting. Overdag loopt de thermometer op tot 15 tot 20 graden Celsius. 's Nachts zakt het naar 0 tot 5 graden Celsius, waardoor het vaak licht vriest.

onweersbui

Hoe onweer de oogst beïnvloedt, wordt anders beschreven in de regels van de boer. Hier zijn zowel positieve als negatieve uitspraken over:

  • "Donder en vorst in de zalige maan, zwoegen en werken zijn weinig waard."
  • "Moge het jaar vruchtbaar zijn als er veel onweer is in mei."
  • "Veel onweer in mei, zingt de boer Juchei."
  • "Onweersbuien in mei brengen vruchten af."

Boerenregels voor de ijsheiligen

De zogenaamde ijsheiligen verwijzen naar herdenkingsdagen voor verschillende heiligen. De legendes van de heiligen hebben niets te maken met "ijs", d.w.z. koude en vorst. De naam is afgeleid van het weer. Want tussen 12 en 15.05. de laatste nachtvorst komt vaak voor, wat aanzienlijke schade aan planten kan veroorzaken. De kans op grondvorst aan het begin van de maand is 30 procent en na de ijsheiligen slechts vijf procent.

Merk op: Aangezien typisch weer tijdens de IJsheiligen vorst omvat, is koel en onrustig maar vorstvrij weer strikt genomen geen IJsheiligen.

Hoeveel ijsheiligen er zijn, verschilt van regio tot regio. In Noord-Duitsland zijn er vijf (beginnend met Mamertus), in het zuiden zijn er vier (beginnend met Pankratius):

  • Mamertus (11.05.)
  • Pancratius (12.05.)
  • Servaas (13.05.)
  • Bonifatius (14.05.)
  • Sophie / Sophia (15.05.)

De herdenkingsdagen van deze heiligen zijn vandaag in het midden van de maand. Oorspronkelijk zouden ze echter later in de kalender terug te vinden zijn. Strikt genomen gelden deze boerenregels dus pas tien dagen na de herdenkingsdag van de betreffende ijsheilige. Bekende weerregels zijn:

  • "Voor Bonifatius was er geen zomer, na Sophie was er geen vorst."
  • 'Je bent nooit veilig voor Night Frost totdat Sophie weg is.'
  • "Koude Sophie, wordt ze genoemd, want ze komt vaak aangelopen met de kou."
  • "Vaak bracht Sophie vorst en doodde een aantal planten."
  • "Als de ijsheiligen zonder vorst voorbij trekken, roepen de boeren en wijnboeren gejuich."

Merk op: Er zijn ook specifieke boerenregels voor de andere ijsheiligen die, net als die voor Sophie, waarschuwen voor kou en vorst.

Of de ijsheiligen komen of niet hangt af van de weersomstandigheden. "Ingrediënten" zijn:

  • droge polaire lucht
  • een heldere hemel 's nachts
  • een zwakke wind

Als deze criteria samenkomen, is het in de vroege ochtend nog erg koud en zal de grond bevriezen. Het is daarom raadzaam om vorstgevoelige planten pas na de ijsheiligen te planten. Potplanten dienen buiten op een beschutte plek te staan of 's nachts binnen te zetten.

Boerenregels voor individuele dagen

Walburga (01.05.)

De 01.05. is een van die dagen waarop de hoop uiteenloopt. Dus bij Walburga is het te hopen op regen of zonneschijn. Pionregels voor regen zijn:

  • "1 mei, ijzig of nat, altijd leuk voor de boeren."
  • "Als het regent op de eerste dag van mei, kan er veel fruit worden verwacht."

Een pionregel die hoopt op zon is bijvoorbeeld:

  • "Als de zon op 1 mei goed is, is er voldoende graan en goed hooi."

Florian (4 mei) en Gordian (10 mei)

Vóór de ijsheiligen waarschuwen de weerregels voor Florian en Gordian voor schade:

  • "De Florian, de Florian, kan nog steeds een sneeuwhoed dragen."
  • 'De Gordiaan, de Gordiaan, hij veroorzaakt vaak schade.'

St. Stedelijk (25.05.)

Voor de 25.05. zijn twee pionregels.

  • "St. Urban zal de kou afmaken als Servatius (Ice Saint) nog iets over heeft.”

Deze boerenregel zegt hoe lang nachtvorst nog te verwachten is. Omdat op ongunstige locaties koude lucht kan voorkomen tot het einde van de maand.

  • 'Hoe is het weer op St. Urban's Day, zoals in de herfst misschien wel.'

In deze weerregel is de 25.05. als een belangrijke datum voor een vooruitblik op het herfstweer. Hoewel er geen direct verband is tussen het weer in mei en het weer in de herfst, laten de weerstatistieken een grote kans op een zonnige herfst zien als de zon vaak schijnt tijdens de vrolijke maand. Zo is de herfst drie van de vijf jaar bovengemiddeld zonnig als er in St. Urban veel zonuren zijn. Als dit niet het geval is, is de duur van de zonneschijn in de herfst in drie van de vier jaar onder het gemiddelde.

Veel Gestelde Vragen

Gelden de weerregels ook voor Oostenrijk?

De boerenregels van mei gelden ook voor Oostenrijk. Er moet echter bij elke weerregel worden opgemerkt dat deze niet noodzakelijk voor alle regio's geldt. Maar ook in Oostenrijk zijn de ijsheiligen wijdverbreid.

Moet ik elke pionregel volgen?

"Moeten" is hier niet aan de orde. Het is natuurlijk aan jou of je de ene of de andere weerregel in acht neemt. Veel kwekerijen raden echter ook aan om vanaf de tweede helft van mei vorstgevoelige planten te planten, wat weer overeenkomt met de regel van veel boeren.

Heeft klimaatverandering de regels van de boer in mei al ingehaald?

Deze vraag kan niet eenduidig worden beantwoord. De waarschuwing van verschillende weerregels tegen een te warm droog voorjaar spreekt bijvoorbeeld in het voordeel van de regels van de boer. Het is afwachten hoe late vorst er in de toekomst uit zal zien.

Categorie: