Hortensia's zijn de sterren van elke cottage-tuin. De robuuste tuinplanten overleven menig koude winter. Soms kunnen hortensia's echter in het voorjaar worden ingevroren. Hieronder alle maatregelen ter preventie en hulp hiervoor.

In een notendop

  • Een hortensia is een van de robuustere tuinplanten
  • Late vorst kan bijzonder gevaarlijk zijn
  • Bevroren scheuten zijn lichtbruin tot donkerbruin en droog
  • In de herfst mag er niet gesnoeid worden
  • Winterbescherming kan bevriezing voorkomen

Hortensia's zeer winterhard

Hortensia's (Hydrangea) behoren doorgaans tot de robuustere tuinplanten. Ze zijn voorwaardelijk winterhard en overleven menig vorstperiode. Ze zijn echter erg gevoelig voor late vorst die in het voorjaar optreedt na nieuwe groei. Vooral hortensia's zijn gevoelig, omdat ze het jaar ervoor al de bloemen voor het komende tuinseizoen hebben. Het kan snel gebeuren dat de tere knoppen het slachtoffer worden van de vorst. Met andere woorden, ze zijn bevroren. Deze omvatten boerenhortensia's (Hydrangea macrophylla) en ook plaathortensia's (Hydrangea serrata). Vorstschade aan hortensia's is herkenbaar:

  • op lichtbruine tot donkerbruine scheuten
  • Schiet vaak droog

Soms lijken de vaste planten na de winter bevroren, maar dat zijn ze niet. Om er zeker van te zijn of de scheuten dood zijn, kras je gewoon lichtjes met je duimnagel over de bast. Als het er makkelijk af komt en er komt dan een groen, sappig weefsel onder, dan zit er nog leven in de scheuten. Aan de andere kant geeft een licht geelgroene verkleuring onder het laatste paar ogen aan dat de scheut is opgedroogd en dood is.

Merk op: Schaduwminnende hortensia's zijn in de winter minder vatbaar voor vorstschade dan hortensia's die een voorkeur hebben voor een zonnige standplaats.

maatregelen in het voorjaar

Normaal gesproken worden in het voorjaar van een hortensia alleen de verdorde, oude bloemen direct boven het bovenste paar ogen afgesneden. Nu, met bevroren scheuten, helpt meestal alleen een volledige snoei.
In aanvulling op:

  • Terugknippen tot het eerste levende paar knoppen
  • als de schade ernstig is, verwijder de schijf dan volledig
  • bezuinig niet te vroeg
  • beste tijd eind februari / begin maart
  • ernaast hortensia's goed uitdunnen

Soms kan het ook voorkomen dat een hortensia ernstiger wordt beschadigd in zeer koude winters met strenge vorst. Dit is echter relatief zeldzaam. In dit geval moet een volledige snoei tot op de grond worden gedaan. Met veel geluk en geduld zal de plant weer uitlopen. Wel zijn er verschillen in de individuele soorten en variëteiten wat betreft de te verwachten bloeipracht na het snoeien.

Hortensia met bloemplant vorig jaar

  • Deze omvatten plaathortensia (Hydrangea serrata), boerenhortensia (H. macrophylla), fluwelen hortensia (H. sargentiana) en klimhortensia (H. petiolaris)
  • hoe harder het snoeien, hoe lager de bloemen
  • bij radicale snoei komt er dat jaar helemaal geen bloei

Hortensia met bloemen op het "nieuwe" hout

  • Deze omvatten sneeuwbalhortensia (Hydrangea arborescens) en pluimhortensia (H. paniculata)
  • Snoeien heeft geen effect op de bloei
  • Knoppen worden altijd in hetzelfde jaar geplant
  • er moet echter een paar ogen per shoot zijn

Als er echter geen levende scheut meer is met een paar knoppen, is het raadzaam om de hortensiastruik op te graven en te vervangen door een nieuwe.

Merk op: Let bij het kopen al goed op de winterhardheid van de bijbehorende hortensia, om in het komende voorjaar niet voor verrassingen te komen te staan. Het plantenlabel geeft informatie over de respectievelijke winterhardheid. Daarnaast is professioneel advies aan te raden.

Vooral late vorst is gevaarlijk

Vorst die in april/mei optreedt, vooral na nieuwe groei, kan de jonge en nog slappe scheuten ernstig beschadigen. Als de temperatuur ruim onder de -5 °C zakt, dan is het dit jaar nauwelijks meer te redden. Als echter alleen de jonge bladeren worden aangetast, worden deze eenvoudig verwijderd. Daarna worden ze vervangen door nieuwe. Het is niet nodig om de scheuten terug te knippen. De situatie is echter anders wanneer de schiettips naar beneden hangen. Dan moet je de schaar pakken en de getroffen shoot inkorten tot het volgende levende paar ogen. Gedurende deze tijd wordt een lichte winterbescherming aanbevolen.

vorstschade voorkomen

Om vooraf vorstschade aan hortensia's tijdens het koude seizoen te voorkomen, dienen bepaalde maatregelen te worden genomen. Het begint bij de keuze van de locatie. Hiermee kan al schade worden voorkomen. Verder omvat dit:

  • Bescherming tegen koude oostenwinden
  • Vermijd sterk zonlicht, vooral in de winter
  • Zon is voorstander van vroege kieming
  • late vorst veroorzaakt dan grotere schade
  • Snij in de herfst geen verwelkte bloemhoofdjes af
  • bescherming bieden voor onderliggende toppen
  • niet snoeien in de herfst
  • verwijder dood hout, bron van rot, schimmels en ziekteverwekkers
  • Verkort uitstekende scheuten, gevaar voor sneeuwbreuk
  • Stikstofbemesting vanaf juli stopzetten
  • Biologische mest kan worden toegevoegd tot augustus
  • optimale toediening van kaliumrijke meststoffen zoals Patentkali
  • daardoor rijping en verhouting van de scheuten tot de winter
  • Stop volledig met bemesten vanaf september
  • in de herfst voldoende water geven
  • Vermijd wateroverlast
  • bij wortelbeschadiging plant vatbaarder voor vorstschade

Tip: Toediening van kaliumrijke mest tot september verhoogt de vorstbestendigheid van de planten. De voedingsstoffen versterken de celwanden en verlagen tegelijkertijd het vriespunt van het aanwezige celwater. Naast Patentkali smeerwortelmest is het ook uitstekend geschikt als herfstbemesting.

Pas geschikte winterbescherming toe

Hoewel hortensia's relatief winterhard zijn, is het raadzaam extra winterbescherming toe te passen, vooral in barre gebieden. Een dergelijke winterbescherming is vooral belangrijk voor jonge planten die pas in het voorjaar van hetzelfde jaar zijn geplant. Deze zijn in korte tijd niet diep genoeg geworteld en hier kan sneller vorstschade optreden. Voordat de winter begint, moeten verschillende beschermende maatregelen worden genomen:

  • Mulch wortel schijfjes
  • daarnaast aanbrengen van 10 cm hoge bladlaag
  • bedek ze bovendien met dennentakken
  • Stapel de wortelhals 10 tot 20 cm hoog op
  • geschikt voor tuin- of compostgrond
  • Bedek scheuten met ademend winterfleece
  • of plaats draadgaas losjes over scheuten
  • vervolgens afdekken met dennenstokken
  • Nog een alternatief: twijgen blijven om de plant hangen
  • Hortensia moet kunnen ademen
  • Breng na het snoeien weer winterbescherming aan als er kans is op grondvorst
  • Winterbescherming uiterlijk half mei volledig verwijderen
  • anders wordt een schimmelplaag begunstigd door stijgende temperaturen

Tip: Gebruik geen folies of andere luchtdichte materialen. Daaronder vormt zich condens en rot het snel.

Winterbescherming voor potplanten

Natuurlijk heeft een hortensia in kuip ook tijdens het koude seizoen voldoende winterbescherming nodig. Anders kan het snel gebeuren dat de scheuten of zelfs de hele plant in het voorjaar bevriest. De volgende voorzorgsmaatregelen moeten worden genomen:

  • Installatie van emmers op een windbeschermde plaats
  • Emmer op een vorstvrije ondergrond plaatsen
  • geschikte houten plank of piepschuim
  • Bedek de wortelschijf met bladeren, dennentakken erop
  • Bedek de emmer met noppenfolie, kokosmatjes of een jute zak
  • Bedek scheuten met speciaal wintervlies
  • Potten met een diameter van minder dan 35 cm kunt u binnen beter vorstvrij overwinteren
  • temperaturen tussen 3 en 5 °C
  • koele temperaturen bevorderen de bloei

Merk op: Niet alleen kan vorstschade aan een hortensia veroorzaken, droogtestress in de winter heeft nog ergere gevolgen voor de plant. Zonneschijn, vorst met lage temperaturen en natuurlijk een gebrek aan sneeuwbedekking kunnen al snel leiden tot uitdroging van de kluit. Het is daarom aan te raden de plant op vorstvrije dagen water te geven.

Veel Gestelde Vragen

Welke hortensiasoorten zijn bijzonder vorstbestendig?

Bij het kiezen moet je eerst kijken naar soorten die bijzonder goed gedijen in de schaduw. Ze zijn beslist sterker dan een zonminnende hortensia. Daarnaast biedt de handel rassen aan die goed vorst verdragen. Deze omvatten:
boerenhortensia
tuinhortensia
japanse hortensia
boshortensia
klimhortensia en
bord hortensia.
De plantenetiketten geven hierover informatie. Professioneel advies is natuurlijk nog beter.

Hoe wordt een blauwe verkleuring van de bloemhoofdjes bereikt?

Een voorwaarde voor een blauwe kleur is een zure grond. De pH moet lager zijn dan 4,5. Normale tuingronden hebben deze waarde echter niet. Daarom moet voor het planten van een hortensia de tuingrond worden vervangen door hortensia- of rododendrongrond. Daarnaast moet er regelmatig aluminium aan het gietwater worden toegevoegd. Speciale hortensiablauw of alternatief potasaluin zijn in de handel verkrijgbaar. Alleen gebruiken volgens de instructies op de verpakking. De verkleuring houdt lang aan, tot wel twee jaar.

Waar moet bij het planten rekening mee worden gehouden?

Opgemerkt moet worden dat er hortensiasoorten zijn voor zonnige (pluimhortensia) en schaduwrijke locaties (waaronder boerenhortensia). Verder houden deze vaste planten van diepe, voedzame, humusrijke en losse grond. Deze moet water goed kunnen opslaan, want hortensia betekent "waterslurper", wat weer informatie geeft over de waterbehoefte van de planten. Het is relatief hoog. Een speciale hortensia- of rododendrongrond is zeer geschikt om te planten. Daarnaast moet worden opgemerkt dat de pH-waarde van de grond in het zure bereik moet liggen.

Categorie:

Tuinplanten