Veel tuinvijverbezitters kennen dit fenomeen: de vissen zwemmen plotseling naar het wateroppervlak en happen naar lucht. Wanneer het gedrag voor het eerst optreedt, weten veel mensen niet waarom de vissen het doen en of er een probleem is. Met dit happen naar lucht geven de vissen aan dat ze aan zuurstofgebrek lijden. In dit artikel leest u wat de redenen zijn en hoe u deze kunt elimineren.
ademhaling bij vissen
Net als mensen hebben goudvissen zuurstof nodig om te overleven. Vissen halen de zuurstof echter niet uit de lucht, maar filteren deze uit het water. Vissen hebben kieuwen in plaats van longen. Als de vis zijn bek opent, stroomt er water in en uit door de kieuwen aan de zijkant achter zijn kop. Het water stroomt langs de dunne blaadjes van de kieuwbogen, die zwaar van bloed worden voorzien. Hier dringt de zuurstof door de roodachtige huid van de kieuwen in de bloedvaten. Het water en de uitgescheiden kooldioxide verlaten vervolgens de kieuwen via de kieuwdeksels.
Goudvissen in de vijver
Op adem komen
Oorzaken van hijgen
Om ervoor te zorgen dat de vissen voldoende zuurstof krijgen, moeten de kieuwen constant worden doorstroomd met water, omdat er beduidend minder zuurstof in het water zit dan in de lucht. Als het zuurstofgehalte in het water te laag is of als de kieuwen niet volledig functioneren, dreigt de vis te stikken. Daarom zwemt het naar het wateroppervlak en hapt naar lucht, die vervolgens door de kieuwen stroomt en er weer uitkomt als kleinere belletjes.
1. Zuurstofgehalte in water te laag
Als uw goudvis in de zomer naar lucht hapt, is het zuurstofgehalte in het water waarschijnlijk te laag. Er kunnen verschillende redenen zijn.
- zeer hoge temperaturen (hoe hoger de temperatuur, hoe minder zuurstof in het water oplost)
- te weinig planten in de vijver (te weinig zuurstof produceren)
- Te veel vissen (verbruikt te veel zuurstof)
- Vervalprocessen in de bodem (zuurstof verbruiken)
- het filter werkt niet goed (rotprocessen of onvoldoende doorstroming)
2. Ziekte van vissen
Als alleen individuele vissen in de tuinvijver worden aangetast, is het redelijk om aan te nemen dat er een probleem is met de zuurstofopname van deze vissen. In de regel leiden kieuwproblemen tot gewelddadig hijgen. Hiervoor zijn de volgende ziekten mogelijk.
- kieuwwormen
- Parasieten op de kieuwen (ichthyo, fluweelziekte of epitheliocystis)
- Chemische brandwonden op de kieuwen door te lage pH-waarde
Eerste hulp maatregelen
Als de goudvis naar lucht hapt, is snelle hulp nodig. Anders is een vissterfte onvermijdelijk. Een membraanpomp is zinvol als directe maatregel om het zuurstofgehalte in het water te verhogen. Veel mensen kennen deze pomp uit de aquaristiek. Het is aangesloten op een slang en een uitblaassteen waardoor fijne lucht door het water stroomt. Breng ook vers kraanwater in de vijver. Een andere maatregel is om zuurstoftabletten in het water te doen. Aanvankelijk zouden deze stappen voldoende moeten zijn om de opgeloste zuurstofconcentratie te verhogen tot het punt dat geen van de goudvissen in levensgevaar is.
Goudvissen hebben voldoende zuurstof nodig
Verdere maatregelen
Om ervoor te zorgen dat de zuurstofconcentratie niet na korte tijd weer onder een kritisch niveau komt, kan een zogenaamde oxidizer worden geïnstalleerd. Deze wordt geïnstalleerd op een diepte van ongeveer 60 cm in de ondiepe waterzone van de vijver. Het apparaat werkt op chemische basis. Het bevat een patroon van waterstofperoxide, dat uiteenvalt in water en zuurstof. Er zijn geen producten of residuen die giftig kunnen zijn. Ook werkt een oxidator zonder elektriciteit. Je hoeft dus niet eerst kabels of slangen te leggen. Zodra de cartridge leeg is, komt het apparaat vanzelf naar het wateroppervlak en kan worden bijgevuld.
Vijverklimaat verbeteren
Bovenstaande onmiddellijke maatregelen kunnen echter geen blijvende oplossing bieden. In principe is er iets mis met het concept van de tuinvijver. Want als de vijver zorgvuldig was aangelegd en voorzien van voldoende drijf- en onderwaterplanten, had zo'n zuurstoftekort normaal gesproken niet mogen optreden. De taak is nu om de fouten zo goed mogelijk te corrigeren.
1. Visbouillon
Een middelgrote vis, zoals een goudvis, goudwinde of kleinere koi heeft ongeveer 1000 liter water nodig. Voor de waterplanten komt er één kubieke meter bij. Kleinere vissen zoals stekelbaars hebben minder water nodig.
- In een plastic vijver van 1000 liter moet je geen vissen doen
- een vijver van 10 m³ mag niet meer dan 9 goudvissen bevatten
2. Schaduw
Om ervoor te zorgen dat de tuinvijver in de zomer niet te warm wordt en het zuurstofgehalte sterk daalt, moet tijdens de middaguren minstens een derde van het oppervlak in de schaduw liggen. Dit kan achteraf eenvoudig worden bereikt door de volgende maatregelen te nemen.
- plant hooggroeiende grassen zoals bamboe of Chinees riet op de zuidelijke oever
- Coniferen planten op de zuidelijke oever
- voeg waterlelies of drijvende bladplanten toe
- deze moeten nog een derde van het oppervlak bedekken
tuinvijver
3. Gebruik waterplanten als zuurstofleveranciers
Vanaf een waterdiepte van 50 centimeter moet de tuinvijver dichtbevolkt zijn met fijnbladige waterplanten. Deze onderwaterplanten produceren niet alleen zuurstof, maar dragen door hun hoge nutriëntenverbruik ook bij aan de zuivering van het vijverbassin. Hiervoor is het volgende geschikt.
- muur
- waterpest
- duizendblad
preventieve maatregelen
Algemene verzorgingsmaatregelen zijn noodzakelijk zodat de vissen niet na korte tijd weer zuurstofgebrek krijgen en aan het wateroppervlak naar lucht happen.
1. Voeden
Vissen mogen alleen zoveel worden gevoerd als ze direct kunnen eten. Anders verzamelen zich voedselresten op de bodem van de vijver en gaan daar rotten. Het is daarom essentieel om de voerhoeveelheid te controleren en alleen visvoer te gebruiken dat geschikt is voor de visbezetting.
visvoer
2. Voorkom verteerd slib op de vijverbodem
Verdorde of verdorde plantendelen (ook onderwaterplanten) moeten regelmatig worden verwijderd. Als zich door dode planten al slib op de bodem van de vijver heeft gevormd, moet dit met een pomp worden afgezogen. Dode bladeren die in de tuinvijver zijn gevallen, moeten ook onmiddellijk worden opgevist.
ziekte herkennen
Identificeer en behandel ziekten van de kieuwen
In sommige gevallen is er voldoende zuurstof in het water, maar de vissen kunnen het niet opnemen. Doordat de vissen een groot deel van de benodigde stoffen uit hun omgeving opnemen via de kieuwen en andere afgeven, worden de kieuwen voortdurend blootgesteld aan aanvallen van buitenaf: schimmels, bacteriën, virussen, wormen en andere parasieten. Als de kieuwen van de vissen niet volledig functioneel zijn, is er ook een gebrek aan zuurstof. In de regel worden niet alle vissen tegelijkertijd ziek, daarom zijn individuele vissen die naar lucht happen aan het wateroppervlak de eerste indicatie van een ziekte.
Goudvissen ademen door kieuwen
Uitwendige symptomen:
- veranderde kieuwkleur (rood of bleek)
- Kieuwen zijn slijmerig
- wit-grijze stippen of vlekken op de kieuwen
- ontbrekende of ernstig gezwollen kieuwen
- Kieuwdeksels steken permanent uit of zijn constant gesloten
gedrag van de vissen
Naast het opvallende naar lucht happen aan het wateroppervlak vertonen aangetaste vissen ook het volgende gedrag.
- snelle kieuwbeweging (snelle ademhaling)
- de vissen zijn erg traag
- Vissen eten niet
- duizelingwekkende bewegingen tijdens het zwemmen
tuinvijver in de tuin
behandeling
Met tijdige diagnose zijn de meeste ziekten van de kieuwen bij vissen te genezen. In speciaalzaken zijn verschillende preparaten verkrijgbaar, bijvoorbeeld tegen bacteriële besmetting of kieuwwormen.
Controleer de waterkwaliteit
Idealiter wordt ook de waterkwaliteit gecontroleerd. Als het ammoniak- of nitraatgehalte te hoog is, moet de hoeveelheid voedsel worden verminderd. Bovendien, als de waarden erg hoog zijn, is het noodzakelijk om zware waterverversingen uit te voeren en ook om het slib op de bodem van de vijver weg te pompen. Omdat vergiftiging met ammoniak of nitriet veel slechter voor de gezondheid is dan te veel zoet water, kan in extreme gevallen tot 75% van het water meerdere keren per dag worden ververst. In speciaalzaken zijn testen verkrijgbaar die zelfs een leek snel en eenvoudig kan uitvoeren. Het is het beste om tegelijkertijd de pH-waarde van het water te testen. Als deze beduidend te laag (zuur) is, kunnen de slijmvliezen van de vissen aantasten en daardoor niet meer goed functioneren.