Help de ontwikkeling van de site en deelt het artikel met vrienden!
Er wordt gezegd dat iedereen die groenten of kruiden in de tuin verbouwt, zijn tuin moet bekalken. Zelfs hoveniers met een gazon kennen de aanbeveling om het groen regelmatig te verticuteren. Maar wat is het werkelijke voordeel? Moet elk bed of gazon gekalkt worden en hoeveel kalk heb je nodig? Deze en vele andere vragen beantwoorden we in dit artikel over tuinkalk.
tuin limoen
actie modus
Tuinkalk wordt gebruikt om de bodem te verbeteren. Het voorziet de planten van vitaal calcium en is betrokken bij het beschikbaar stellen van voedingsstoffen in de bodem voor de planten. Hierdoor worden de planten veerkrachtiger. Tegelijkertijd wordt de pH-waarde in de bodem verhoogd om verzuring in de bodem tegen te gaan. Het kalken van de tuingrond heeft een hele reeks voordelen, waaronder de volgende.
- Tuinkalk zorgt voor een fijn kruimelige bodem
- zorgt voor stabiliteit in de grond door de bodemstructuur te verbeteren
- beschermt de tuingrond tegen dichtslibbing
- versterkt de planten zodat ze minder vatbaar zijn voor ziektes
- Reguleert de zuurgraad van de bodem door het zuur te neutraliseren
- bevordert de proliferatie en biologische activiteit van belangrijke bodemorganismen
- belemmert de groei van veel ongewenst gazononkruid
- Bevordert een snelle opwarming van de tuingrond in het voorjaar
Maar tuinkalk strooien heeft niet alleen voordelen. Het toepassen van te veel kalkmest in de tuin bevordert de snelle afbraak van humus. Hierdoor komen op korte termijn veel voedingsstoffen vrij, maar op de lange termijn spoelt de bodem uit. Als de humus verdwijnt, verslechtert de structuur van de tuingrond en neemt de opslagcapaciteit voor water en voedingsstoffen af.
Optimale pH-waarden
Afhankelijk van de grondsoort zijn er empirische waarden bij welke waarde de optimale pH-waarde in de grond zou moeten zijn. Als er geen kalk is, is de pH te laag. Bekalk nooit gebieden in uw tuin waar planten groeien die een zeer zure bodem nodig hebben. Dit zijn bijvoorbeeld rododendrons, azalea's of blauwe hortensia's.
- Kleigrond: pH van 7
- zandige leemgrond: pH van 6.5
- leemachtige zandgrond: pH-waarden rond de 6
- zuivere zandgrond: pH ongeveer 5,5
Bodemtest uitvoeren
Er zijn speciale kalktestersets voor de tuingrond op de markt, waarmee zelfs tuinders zonder chemische opleiding door middel van een kleurreactie de exacte pH-waarde van de grond kunnen meten. Er wordt volgens de instructies een grondmonster genomen en in een glazen buisje gedaan. Het wordt vervolgens gesuspendeerd met gedestilleerd water en een testtablet wordt toegevoegd. Wacht na het schudden tot de vaste stoffen zijn bezonken en vergelijk het supernatant met een kleurenkaart. De test kan worden gebruikt voor groentebedden, gazons of zelfs bloembedden. Er zijn ook tests die gebruik maken van teststrips met een kleurenschaal in plaats van een tablet.
wijzer planten
Bepaalde plantensoorten geven ook aanwijzingen voor het kalkgehalte in de bodem. Als u wat beter kijkt, hoeft u misschien geen grondtest uit te voeren. Er zijn zogenaamde indicatorplanten, dit zijn planten die alleen onder zeer specifieke omstandigheden prettig aanvoelen. Er zijn ook indicatorplanten die wijzen op een gebrek aan kalk of grote hoeveelheden kalk.
Indicatorplanten voor kalkgebrek (zoals een nogal zure grond):
- Boerenmosterd (Teesdalia nudicaulis)
- Haasklaver (Trifolium arvense)
- Hondenkamille (Anthemis)
- mos
- Zuring (Rumex acetosa)
- Paardestaart (Equisetum)
- Viooltjes (Altviool)
Indicatorplanten voor hoge bodem-pH (zoals kalkrijke bodems):
- Brandnetel (Urtica)
- Herdersknokkel (Capsella bursa-pastoris)
- Dovenetel (Lamium)
hoeveelheid limoen
Hoeveel kalk heb je nodig?
De vraag die de meeste hobbytuinders zich stellen is hoeveel tuinkalk je eigenlijk nodig hebt. "Veel helpt veel" is hier het verkeerde motto. Want als je te veel limoen gebruikt, heb je meestal het tegenovergestelde van waar je op hoopt. Te veel tuinkalk is schadelijk voor veel planten. Niet alleen omdat het verschillende voedingsstoffen omzet in een vorm die niet meer oplosbaar is in water. Dit betekent dat deze voedingsstoffen, zoals ijzer, niet meer beschikbaar zijn voor de planten, waardoor andere gebreksverschijnselen kunnen optreden. De pH van de meeste bodems neemt van nature af in de loop van de tijd. Het wordt slechts zeer zelden waargenomen dat het stijgt.
Als de waarden voor de afzonderlijke grondsoorten iets onder de bovenstaande waarden liggen, zal je natuurlijk minder tuinkalk hoeven te gebruiken dan wanneer de waarden er beduidend onder liggen. Daarom wordt er onderscheid gemaakt tussen gezonde bekalking en onderhoudsbekalking.
onderhoud bekalken
Zolang de planten op de tuingrond geen tekenen van onderaanbod vertonen, is het aan te raden de bekalking zo uit te voeren dat het bestaande aanbod gehandhaafd blijft. Bij deze zogenaamde onderhoudsbekalking dient alleen het optimale pH-bereik te worden aangehouden.
gezond kalken
Een wat radicalere maatregel is altijd nodig wanneer er verhoogde tekenen zijn van een duidelijk onderaanbod van de planten. Zeer zure grond (pH 5 of lager) is ongunstig voor de bodemstructuur. De kruimelige structuur gaat verloren en de bodem verliest het vermogen om water goed af te voeren. Het resultaat is enerzijds een dichtslibbing van de bodem en anderzijds worden de micro-organismen geremd. Er zijn verschillende tekenen op planten die worden veroorzaakt door een gebrek aan kalk. Bij nader inzien zijn ze ook met het ongetrainde oog te zien. Bij een nutriëntentekort aan calcium kunnen bijvoorbeeld de volgende tekenen op de planten worden waargenomen.
- verzwakte groei
- geremde wortelvorming
- lichtgroene of bruinachtige vlekken op de bladeren
- droge bladranden (ondanks voldoende water)
- Knoprot in vruchtgroenten (zoals paprika, komkommer of tomaat)
limoen soorten
Vanuit chemisch oogpunt is kalk een verbinding van het element calcium. Calcium is een van de belangrijkste voedingsstoffen en minerale bouwstenen in planten. Het is bijvoorbeeld nodig om celwanden te bouwen. In de natuur komt calcium voor in verschillende gesteenten of sedimenten van de kalkhoudende schelpen van mosselen of slakken als zogenaamd "carbonaat van kalk". Dit is calciumcarbonaat (CaCO3). Veel van de in de handel verkrijgbare kalkmeststoffen zijn gebaseerd op kalkcarbonaat.
In de handel worden allerlei termen gebruikt voor tuinkalk. Soortgelijke grondstoffen gaan meestal schuil achter de handelsnamen. Afhankelijk van de grondsoort kunt u kiezen uit verschillende producten.
In het algemeen wordt aanbevolen:
- Algenkalk: voor humusrijke bodems
- kalkcarbonaat: voor humusrijke grond
- Tuinkalk: voor lichte en middelzware bodems
- Kalk mergel: voor zeer zandgronden
Ongebluste kalk (ongebluste kalk) en gebluste kalk
Ongebluste kalk of ongebluste kalk is calciumoxide dat reageert met water tot zogenaamde gebluste kalk (calciumhydroxide). Beide vormen werken zeer snel omdat ze in een sterk in water oplosbare vorm zijn. Ze worden voornamelijk gebruikt in de landbouw. Beide producten worden niet aanbevolen voor privétuinen. Dit zijn zeer agressieve stoffen die niet alleen de huid en slijmvliezen onomkeerbaar kunnen aantasten, maar bij onjuist gebruik ook planten en het milieu aantasten. Gebruik liever een milde versie met calciumcarbonaat!
Carbonaat van limoen (natuurlijke limoen)
Er zijn verschillende soorten kalk die van nature voorkomen als kalksteen, bijvoorbeeld in krijt, dolomietkalk, kalksteen of kalkmergel. Het hoofdbestanddeel van deze kalkhoudende rotsen is calciumcarbonaat, ook wel kalkcarbonaat genoemd. Omdat dit type kalk slechts langzaam oplost, heeft het een zachte en langdurige werking. Het wordt het best toegepast in de herfst. Dolomietkalk bevat ook magnesium. Het verhoogde magnesiumgehalte is bijzonder geschikt voor planten met een hoge magnesiumbehoefte, zoals coniferen. Wie regelmatig limoent, mag geen producten gebruiken met een magnesiumgehalte van meer dan 10%, anders ontstaat er een overaanbod.
limoen mergel
Kalkmergel bevat meestal zo'n 60 tot 70% kalkcarbonaat. De rest bestaat uit klei, wat de opslagcapaciteit van zeer zanderige bodems optimaliseert. Ook kalkmergel verbetert op lange termijn de bodemkwaliteit doordat het kleigehalte helpt de pH-waarde te stabiliseren.
algenkalk
Algenkalk bestaat grotendeels uit calciumcarbonaat (ongeveer 70%), dat wordt gewonnen uit de dode afzettingen van rode algen. Naast calcium bevat het ook magnesium (tot 10% magnesiumcarbonaat) en verschillende sporenelementen. Algenkalk is echter relatief duur.
algenkalk
Tuinkalk/gazonkalk
Verschillende, veelal natuurlijke, kalkproducten worden, afhankelijk van het gebruik, aangeduid als tuinkalk of gazonkalk. In de regel zijn dit varianten van gemalen natuurkalk met een iets lager magnesiumgehalte. Tuinkalk wordt meestal gebruikt voor lichte tot middelzware tuingronden in perken of voor gazons. Omdat tuinkalk van nature moeilijk op te lossen is, ontvouwt het zijn werking langzaam en voorzichtig. In principe verschilt tuinkalk niet van gazonkalk en zijn beide producten overal toepasbaar, mits ze geen toevoegingen bevatten zoals onkruidverdelgers of gerichte meststoffen.
steenmeel
Steenmeel, zelfs primair steenmeel, kan sterk variëren in samenstelling. Terwijl sommige producten voornamelijk calciumcarbonaat, magnesium, kalium en sommige sporenelementen bevatten, hebben andere een hoog gehalte aan zure componenten. Het is daarom noodzakelijk om in elk afzonderlijk geval te controleren of het steenmeel überhaupt geschikt is om de tuingrond te bekalken.
Combinatie van kalk en kunstmest
Daarnaast zijn er diverse producten die naast de eigenlijke tuinkalk diverse aanvullende meststoffen bevatten. De meeste soorten gazonkalk zijn kalkmeststoffen die specifieke langdurige meststoffen voor bijvoorbeeld grassen bevatten.
tijd
tijd om in te zetten
De timing van het aanbrengen van de kalk is ook een belangrijke factor. Het perfecte seizoen voor het bekalken van bloem- en groentebedden is de lente of de herfst. Omdat kalkhoudende producten echter niet samen met stikstofhoudende meststoffen mogen worden gestrooid, omdat dit tot stikstofverliezen leidt, is herfstbekalking in de meeste gevallen zinvoller. Milde calciumcarbonaatproducten kunnen indien nodig het hele jaar door als gazonkalk worden toegepast. Het gazon kunt u het beste witwassen nadat u het heeft verticuterd.
handleiding
Er zijn een paar voorwaarden waarmee u rekening moet houden bij het aanbrengen van tuinkalk op de bedden of het gazon. Dit houdt onder meer in dat de tuinkalk zo breed en gelijkmatig mogelijk over de tuingrond of het gazon moet worden verdeeld.
- alleen kalk als de grond droog is
- aangekoekt bij contact met regen of vocht
- Werk diep in de grond op bedden
- Bij gazons met een hark in de grond werken
- Niet direct na het zaaien van graszaad gebruiken
- Strooi indien mogelijk niet over de planten (bladeren, bloemen en scheuten).
- het gebruik van sommige producten veroorzaakt brandwonden aan de planten
Kalkbehoefte bepalen
Indien de pH-waarde is bepaald door middel van een bodemanalyse, kan de kalkbehoefte worden bepaald afhankelijk van de grondsoort. Afhankelijk van hoeveel de meetwaarde afwijkt van de optimale waarde, is het bekalken van de bodem meer of minder belangrijk en urgent.
Het volgende is van toepassing:
- bij afwijkingen van meer dan 1,0 pH-eenheid: bekalken heeft topprioriteit
- met afwijkingen van ongeveer 0,5: de bekalking vindt plaats in de vruchtwisseling
- met afwijkingen kleiner dan 0,3: kleine afwijking, alleen kalkgevoelige planten
- lichte opwaartse afwijkingen: geen bekalking
- bij duidelijke afwijkingen naar boven (pH-waarde boven 0,5 hoger dan gewenst): mogelijk zure bemesting voor gevoelige planten
Omdat niet elk product dezelfde ingrediënten bevat, staat het gehalte aan CaO (calciumoxide) altijd op de verpakking vermeld. We hebben onderstaande tabel voor u gemaakt zodat u geen ingewikkelde berekeningen hoeft uit te voeren voordat u de tuinkalk aanbrengt. Aangezien de meeste in de handel verkrijgbare producten ongeveer 60% of 80% CaO bevatten, worden voor beide gehalten de benodigde hoeveelheden per vierkante meter gegeven.
Gevoelige planten
Er zijn een aantal gewassen die wat gevoelig zijn voor verse kalk in de moestuin. Deze mogen alleen opnieuw op het bed worden geplant als er vooraf minimaal één kalktolerante plantensoort is geplant. Behandel daarom nooit alle groentebedden tegelijk, maar alleen als de rotatie van de vruchtwisseling zorgt voor kalktolerante planten.
Ongevoelig voor verse kalk:
- alle soorten kool
- snijbiet
- mierikswortel
- radijs
- rabarber
- radijs
- bieten
- Rode biet
- spinazie
rabarber
Gevoelig:
- bonen
- erwten
- aardbeien
- veldsla
- komkommer
- aardappelen
- pompoen
- wortel
- paprika
- Parsely
- selderij
- schorseneren
- tomaat