Rozen, de koningin van de bloemen, betoveren elke tuin jaar na jaar. Voor een weelderige bloemenzee zijn er echter een paar dingen waar u rekening mee moet houden. Vooral zeer koude winters kunnen veel rozenscheuten geven.

In een notendop

  • De winterhardheid van de individuele variëteiten is behoorlijk verschillend
  • Bevroren rozenscheuten zijn bruin tot zwart van kleur en droog
  • Rozen zijn niet altijd bevroren, ze zijn ook verdroogd
  • Winterbescherming is aan te raden
  • Snoei rozen goed in het voorjaar

Vorsthardheid genetisch bepaald

De vorstbestendigheid van de verschillende rozenrassen wordt altijd genetisch bepaald door het veredelingswerk. Rozen met een ADR-classificatie (General German Rose Novelty Test) zijn over het algemeen ziekteresistent, bloeien krachtiger en zijn beter winterhard. Verschillende factoren zijn van invloed op hoe de rozen de winter overleven en dus hoe ernstig de vorstschade aan de planten is. Deze omvatten onder meer:

  • weersomstandigheden in de winter
  • droge herfst heeft een gunstig effect op het einde van scheuten en de rijping van jonge rozenscheuten
  • regenachtige en warme herfst vertraagt het rijpingsproces van de scheuten
  • Vorstschade neemt toe
  • zieke rozen vatbaarder voor vorstschade dan gezonde planten
  • Tekorten aan voedingsstoffen, overbemesting, late toediening van kunstmest in het jaar verminderen vorsthardheid

Merk op: In vergelijking met een geënte roos zijn wilde vormen zoals de hondsroos (Rosa canina) veel minder vorstgevoelig. Ze hebben in de winter niet veel winterbescherming nodig en de scheuten bevriezen zelden, zelfs niet bij het koudste weer.

Vorstschade correct herkennen

De volle omvang van een koude winter, de min of meer bestaande vorstschade, wordt pas in het voorjaar duidelijk. Tegen eind april tot uiterlijk half mei moet dan duidelijk zijn of de rozen nog "levend" zijn en de winter met meer of minder schade hebben doorstaan. Tekenen van bevriezing zijn:

  • donkerbruin tot zwart gekleurde rozenscheuten
  • deze tonen geen ontluikende
  • meestal worden alleen individuele scheuten beïnvloed
  • in bijzonder strenge winters is het ook mogelijk om terug te vriezen tot op grondniveau

Een roos met een passende winterbescherming heeft in de regel minder kans op dergelijke vorstschade. Daarover later meer. Soms is echter niet alle schade direct herkenbaar. Late schade kan ook optreden nadat de nieuwe scheut is begonnen. Deze worden als volgt uitgedrukt:

  • gele tot bruinachtige verkleuring van de bladeren tijdens de eerste groeifase
  • Rozenscheuten groeien niet verder

Dit fenomeen is te wijten aan het feit dat de rozen de voedingsstoffen die in de scheuten zijn opgeslagen gebruiken om te groeien. Vorst heeft de paden van de scheuten en wortels beschadigd en de rozen kunnen dan geen voedingsstoffen meer uit de grond opnemen. Alleen een stevige snoei tot op de grond kan hierbij helpen. Met veel geluk en geduld kan de aangetaste roos regenereren en nieuwe rozenscheuten vormen op het entpunt.

Maatregelen bij vorstschade

Als de rozenscheuten in de winter bevroren zijn, rest er nog maar één ding: snoeien. Bruine of zwartgekleurde scheuten zijn dood en kunnen niet meer worden gered. Afhankelijk van de schade aan de roos:

  • Snoei terug in het groene en levende hout
  • met volledig bevroren rozenscheuten, tot op de grond afgeknipt
  • scheuten zijn weer mogelijk als het entpunt onder de grond ligt
  • Plant moet nog leven laten zien
  • Nieuwe groei duurt een paar weken
  • afhankelijk van het weer
  • toedienen van brandnetelmest om planten te versterken
  • Mengverhouding met water 1:10
  • als alternatief paardenstaartbouillon mogelijk
  • Bouillon kan je zelf maken
  • ook verkrijgbaar in tuinwinkels
brandnetelmest

Als je niet zeker weet of een scheut nog leeft, kras dan heel voorzichtig met je duimnagel over de bast. Als er sappig, groen weefsel onder zit, is de rozenscheut niet bevroren.

Tip: Als de forsythia in maart/april bloeit, kan het daadwerkelijke snoeien van de rozen plaatsvinden. Dit moet in de herfst worden vermeden.

Vaak opgedroogd

Soms lijkt het in het voorjaar na een min of meer strenge winter dat de roos bevroren is. Hier worden meestal rozenscheuten aangetast die in de winter aan zon en wind worden blootgesteld. In de grond achtergebleven scheuten zijn meestal nauwelijks beschadigd en vertonen ook een mooie groene kleur. De rozen kunnen echter niet alleen worden ingevroren tijdens vorstperiodes, maar de kans bestaat ook dat ze gewoon verdrogen. Dit kan gemakkelijk gebeuren tijdens zeer strenge vorst. Het water in de bodem bevriest tot ijs. In dit geval is het voor de rozen niet meer mogelijk om voldoende water op te nemen voor hun aanvoer. In het voorjaar drogen ze meestal op. De scheuten hebben last van droogteschade, ook wel vorstdroogte genoemd. Er zijn geen maatregelen om de plant echt te helpen. Hij kan dan alleen worden ingeruild voor een nieuwe.

Merk op: In de herfst moeten rozen voor het begin van de winter voldoende water krijgen, zodat ze de kritieke periode goed kunnen doorkomen.

Bereid je voor op de winter

Om een roos ongeschonden de winter door te laten komen, is enige voorbereiding vereist. Een goede beplanting is onderdeel van het voorkomen van vorstschade. Hiervoor wordt het eindpunt vijf centimeter diep in de grond gezet, dan is er al een zekere bescherming tegen strenge vorst. Bovendien moet de "Queen of Flowers" in de herfst grondig worden voorbereid op de naderende winter om vorstschade zoveel mogelijk te voorkomen. De volgende maatregelen zijn nodig:

  • water grondig voor het begin van de vorst
  • Vermijd wateroverlast
  • verzamel alle gevallen bladeren
  • Schimmelsporen overwinteren in de bodem
  • bron van schimmelziekten
  • daardoor verzwakt de roos, vatbaarder voor vorstschade
  • verkort alleen lange en dunne scheuten met een tot twee derde
  • verwijder alle overgebleven bloemen
  • verwijder dode plantendelen
  • vormen foci voor rot, schimmel en infectie
  • Stikstofbemesting begin juli stopzetten
  • hierdoor kunnen rozenscheuten goed uitharden in de herfst
  • zijn dan winterklaar
  • Gebruik van kalimeststoffen zoals gepatenteerde kali
  • Beschikbaar eind juli tot half augustus
  • bevordert de afrijping van de scheuten, twijgen worden houtachtig
  • Meststof is verrijkt in het celsap
  • beschermt plantencellen tegen bevriezing

Merk op: Een snoei mag niet in de herfst, alleen lange en dode scheuten, de sneden zouden niet op tijd sluiten. Vorst kan dan diep doordringen en grote schade aanrichten. De beste tijd om te snoeien is maart/april.

Toepassing van winterbescherming

In de winter is de roos niet alleen gedoemd door vorst of koude wind, maar ook door intens zonlicht gedurende de dag en dan weer door de scherpe temperatuurdaling 's nachts. Vooral de overgang van vorst naar dooi in de maanden januari en februari maakt het de planten niet gemakkelijk. Vooral hier zijn speciale beschermende maatregelen nodig. Sneeuw zou hier natuurlijk een uitstekende bescherming tegen vorst zijn. Tegenwoordig is het echter in veel delen van het land schaars. Een goede winterbescherming is dan essentieel om schade te voorkomen. Er moet echter met een paar dingen rekening worden gehouden:

  • Breng winterbescherming niet te vroeg aan
  • Rozenscheuten hebben tijd nodig om te rijpen
  • Kies een tijdstip tussen half november en december
  • weersafhankelijk
  • tuinaarde opstapelen is ideaal
  • alternatief compost
  • stapel ze 10 tot 20 cm hoog
  • waardoor de onderste knoppen (ogen) worden beschermd
  • eventueel nog een laag blad erop leggen voor extra isolatie
  • Bescherm scheuten tegen zon en wind
  • breng er spelden en naalden op aan
  • Winterbescherming verwijderen in het voorjaar
  • De opname moet dan minimaal 10 cm hoog zijn
  • Verspreid eenvoudig de aarde rond de roos
  • Gooi naalden weg
Maak rozenscheuten klaar voor de winter

Bij heester-, klim- en stamrozen dient winterbescherming te worden toegepast. Zelfs een roos in een kuip heeft in de winter bescherming nodig.

Tip: Gebruik geen turf- of schorsmulch om op te stapelen. Het veen slaat vocht op, maar tegelijkertijd wordt de grond zuur. Schorsmulch kan ook schade aanrichten, omdat het de vitale stikstof uit de grond verwijdert.

Veel Gestelde Vragen

Waarom snoei je een roos niet in de herfst?

Terugsnoeien in de herfst kan de roos in de winter meer kwaad dan goed doen. De resulterende snijvlakken kunnen tot de winter niet meer voldoende worden gesloten. De vorst dringt dan binnen en beschadigt de rozenscheuten. Afhankelijk van de ernst van de vorst kan de bevriezing meer of minder ernstig zijn. De beste tijd is wanneer de forsythia in bloei staat.

Hoe snoei je een roos in het voorjaar?

Allereerst is het belangrijk om een scherpe schaar te hebben zodat er gladde sneden ontstaan en het binnendringen van ziekteverwekkers wordt voorkomen. De eigenlijke snede moet altijd 5 mm boven een naar buiten gericht oog (knop) worden gemaakt. Het wordt altijd licht schuin afgesneden. Dit voorkomt dat water zich verzamelt en voorkomt dat ziekteverwekkers de wond binnendringen. Verder moeten zieke, dode en zwakke scheuten aan de basis worden verwijderd.

Welke bescherming hebben klimrozen nodig in de winter?

Ook hier moet het entpunt 5 cm diep onder de grond zijn. De roos wordt ook 10 tot 20 cm hoog opgestapeld. Daarnaast moeten de scheuten dan beschermd worden met naaldkreupelhout, rietmatten of schaduwlinnen. Het is het beste om ze goed te coaten. Ze moeten goed worden ingepakt om voortijdig ontluiken te voorkomen.

Categorie:

Tuinplanten